Szczególne uprawnienia do zaopatrzenia w leki

Szczególne uprawnienia pacjentów do leków oraz środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego określają art. od 43 do 46 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. 2024 poz. 146 t.j.).

Art. 43.

Uprawnienia oznaczone na recepcie symbolem ZK

Świadczeniobiorcy, który posiada tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” i przedstawi legitymację „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”, przysługuje bezpłatne, do wysokości limitu finansowania zaopatrzenie w leki objęte wykazem:

a) leków refundowanych w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń

b) leków, które świadczeniobiorca posiadający tytuł „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” lub „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu” może stosować w związku z oddawaniem krwi lub w związku z oddawaniem szpiku lub innych regenerujących się komórek i tkanek albo narządów.

Art.43 a

 

Uprawnienia oznaczone na recepcie symbolem S i DZ

Świadczeniobiorcom, do ukończenia 18 roku życie i świadczeniobiorcom po ukończeniu 65. roku życia, przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne określone w wykazie, o którym mowa w art. 37 ust. 1 ustawy o refundacji, ustalonym w sposób określony w ust. 2, na podstawie recepty wystawionej przez:

1) lekarza lub pielęgniarkę udzielających świadczeń opieki zdrowotnej w ramach umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej

2) lekarza posiadającego prawo wykonywania zawodu, który zaprzestał wykonywania zawodu i wystawił receptę dla siebie albo dla małżonka, osoby pozostającej we wspólnym pożyciu oraz krewnych lub powinowatych w linii prostej, a w linii bocznej do stopnia pokrewieństwa między dziećmi rodzeństwa.

3)  lekarza lub pielęgniarkę udzielających świadczeń opieki zdrowotnej:

a) w ramach umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej lub

b) z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej w ramach umowy, o której mowa w art. 159a;

4) lekarza udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej:

a) w ramach umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu leczenia szpitalnego lub

b) z zakresu leczenia szpitalnego w ramach umowy, o której mowa w art. 159a

- w związku z zakończeniem leczenia szpitalnego.

Art. 43 b

Uprawnienia oznaczone na recepcie symbolem C

Świadczeniobiorcom w okresie ciąży przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w leki określone w wykazie, o którym mowa w art. 37 ust. 1 ustawy o refundacji, ustalonym w sposób określony w ust. 6.

Podstawą do nabycia uprawnienia przez świadczeniobiorcę, o którym mowa w ust. 1, jest ciąża stwierdzona przez lekarza posiadającego tytuł specjalisty w dziedzinie położnictwa i ginekologii lub lekarza w trakcie odbywania specjalizacji w tej dziedzinie, lub położną podstawowej opieki zdrowotnej, lub położną wykonującą świadczenia opieki zdrowotnej z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej w poradni położniczo-ginekologicznej.

Podstawą bezpłatnego wydania leku z apteki lub punktu aptecznego świadczeniobiorcom, o których mowa w ust. 1, jest recepta wystawiona przez:

1) lekarza lub położną, o których mowa w ust. 2, lub

2) innego lekarza - na podstawie zaświadczenia wystawionego przez lekarza lub położną, o których mowa w ust. 2.

4. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, jest ważne przez okres ciąży, jednak nie dłużej niż 15 dni po planowanej dacie porodu wskazanej w tym zaświadczeniu.

Art. 44.

Uprawnienia oznaczone na recepcie symbolem PO (trzy podgrupy uprawnionych)

1. Żołnierzowi odbywającemu zasadniczą służbę wojskową, przeszkolenie wojskowe, ćwiczenia wojskowe oraz pełniącemu służbę kandydacką, służbę przygotowawczą lub służbę wojskową w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny, przysługuje bezpłatne, do wysokości limitu finansowania, zaopatrzenie w leki objęte wykazem:

a) refundowanych w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń, oraz leki recepturowe.

2. Uprawnionemu żołnierzowi lub pracownikowi na czas leczenia urazów lub chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w leki objęte wykazem:

a) refundowanych w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń, oraz leki recepturowe.

3. Weteranowi poszkodowanemu na czas leczenia urazów lub chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w leki objęte wykazem:

a) refundowanych w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń

b) refundowanych we wskazaniu określonym stanem klinicznym, oraz leki recepturowe.

Art. 45.

Uprawnienia oznaczone na recepcie symbolem IW

Osobom:

1) które są inwalidami wojskowymi,

2) które doznały uszczerbku na zdrowiu w okolicznościach określonych w art. 7 i art. 8 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 648 i Nr 113, poz. 745 oraz z 2011 r. Nr 112, poz. 654) i nie zostały zaliczone do żadnej z grup inwalidów,

3) wymienionym w art. 42 i art. 59 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin

przysługuje bezpłatne, do wysokości limitu finansowania zaopatrzenie w leki objęte wykazem:

a) refundowanych w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń.

Art. 46.

Uprawnienia oznaczone na recepcie symbolem IB, WE

Inwalidom wojennym oraz osobom represjonowanym, ich małżonkom pozostającym na ich wyłącznym utrzymaniu oraz wdowom i wdowcom po poległych żołnierzach i zmarłych inwalidach wojennych oraz osobach represjonowanych, uprawnionym do renty rodzinnej, żołnierzom zastępczej służby wojskowej o których mowa w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 2 września 1994 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych (Dz.U. z 2020 r. poz. 619), którzy otrzymali jednorazowe odszkodowanie w związku z przymusowym zatrudnieniem w zakładach pozyskiwania i wzbogacania rud uranowych, określone w art. 5a ust. 1 tej ustawy, oraz innym żołnierzom zastępczej służby wojskowej, o których mowa w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 2 września 1994 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych, w odniesieniu do których orzeczone zostało inwalidztwo będące następstwem przymusowego zatrudnienia, w miejscach wymienionych w art. 1 ust. 1 tej ustawy,a także cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych, weteranom poszkodowanym, których ustalony procentowy uszczerbek na zdrowiu wynosi co najmniej 30%, przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w leki o kategorii dostępności „Rp” lub „Rpz” oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego objęte decyzją o refundacji, dopuszczone do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ważne:

Recepta musi być wystawiona przez osobę uprawnioną. Osoby korzystające z uprawnień obowiązane są do okazania dokumentu potwierdzającego przysługujące uprawnienia zarówno podczas wystawiania, jak i realizacji recepty. Osoba realizująca receptę jest obowiązana do zawarcia w Dokumencie Realizacji Recepty numeru i rodzaju dokumentu potwierdzającego uprawnienia.

Dokumentami potwierdzającymi uprawnienia małżonków inwalidów wojennych i osób represjonowanych pozostających na ich wyłącznym utrzymaniu oraz wdów i wdowców po poległych żołnierzach i zmarłych inwalidach wojennych oraz osobach represjonowanych, uprawnionych do renty rodzinnej są:

-decyzja w sprawie dotyczącej ustalenia prawa do świadczeń wydana przez dyrektora Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia,

-książeczka małżonka razem z zaświadczeniem z Urzędu Skarbowego i zaświadczeniem z Urzędu Stanu Cywilnego,

-decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o przyznaniu renty rodzinnej.

Ponadto prezentujemy wzory dokumentów potwierdzających szczególne uprawnienia do świadczeń.

Podpisała: Barbara Kawińska, Dyrektor Pomorskiego OW NFZ

data publikacji: 8 czerwca 2012 r.; aktualizacja: 22 lutego 2021 r.